Do czego może prowadzić nieleczony ból gardła i katar?

Katar i ból gardła zwykle są objawem infekcji górnych dróg oddechowych o podłożu wirusowym, bakteryjnym lub alergii. Co się stanie w momencie, gdy zbagatelizujemy te symptomy i nie podejmiemy leczenia? Jakie domowe sposoby na katar i ból gardła mogą przynieść choremu ulgę? Przekonajmy się.

Wodnisty katar i ból gardła mogą świadczyć o infekcji wirusowej – przeziębieniu. Szczególnie jeśli poza tymi objawami obserwujemy u siebie symptomy takie, jak:

• uczucie zatkanego nosa,
• ból głowy,
• suchy kaszel,
• ogólne zmęczenie,
• podwyższona temperatura ciała,
• drapanie w gardle,
• bóle mięśniowo-szkieletowe.

Głównym sprawcą choroby przeziębieniowej są rynowirusy (patogeny te odpowiadają za 30-50% przypadków zachorowań), a także adnowirusy, koronawirusy, wirus RSV. Tak naprawdę przeziębienie może wywołać jeden z ponad 200 znanych nam wirusów. Do zakażenia może dojść drogą kropelkową (kontakt z inną przeziębioną osobą) lub poprzez dotykanie przedmiotów codziennego użytku, które są skażone (np. telefonu, szklanki, klamki). Symptomy zakażenia pojawiają się bardzo szybko, bo w ciągu 24-48 godzin od zetknięcia się z chorobotwórczymi patogenami.

Zdarza się, że na katar i ból gardła skarżą się pacjenci z grypą. Zwłaszcza jeśli doskwierają im również inne objawy, takie jak:

• wysoka gorączka (powyżej 38,5˚C),
• dreszcze,
• osłabienie,
• ogóle rozdrażnienie,
• bóle mięśni i stawów,
• ból głowy (w okolicy czoła i oczu),
• zmniejszone łaknienie,
• suchy kaszel, który po kilku dniach staje się mokry.

U części osób występuje też światłowstręt i łzawienie, w przypadku dzieci niekiedy pojawiają się również biegunka iwymioty. Przyczyną zachorowania na grypę są wirusy typu A, B lub C. Schorzenie charakteryzuje się gwałtownym przebiegiem (u osób przeziębionych objawy nasilają się stopniowo). Do zakażenia wirusem grypy dochodzi drogą kropelkową.

Wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy, że katar i ból gardła może być spowodowany alergią. Reakcja alergiczna jest wywołana przez kontakt z pyłkami drzew, traw, zarodnikami grzybów mikroskopowych, roztoczami kurzu domowego, składnikami pokarmu, czy zwierzętami (np. pies, kot, świnka morska, chomik). Jeśli poza nieżytem i bólem dokucza nam męczące drapanie i suchość w gardle, zauważamy jego opuchliznę i mamy wrażenie obecności ciała obcego w gardle – bardzo możliwe, iż chorujemy na alergiczne zapalenie gardła.

Jak wiadomo, efektywne leczenie zależy od trafnego rozpoznania choroby. Leczenie przeziębienia i grypy polega głównie na łagodzeniu dokuczliwych objawów. Aby pozbyć się kataru i bólu gardła oraz innych symptomów infekcji sezonowych, możemy stosować leki przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe. Pomocne mogą okazać się również miejscowe preparaty odkażające. Osoby, które chcą zapobiec wystąpieniu chorób wirusowych, które objawiają się m.in. katarem i bólem gardła, mogą wdrożyć do domowej kuracji specjalne środki np. wyrób medyczny ViruProtect w formie sprayu, który zawiera glicerol i tryspynę (składniki te hamuję namnażanie wirusów). Ważny jest również odpoczynek w łóżku, nawadnianie organizmu oraz dbanie o odpowiednią temperaturę w pomieszczeniu (optymalna to 21-22˚C).

W przypadku podejrzenia, iż katar i ból gardła mają podłoże alergiczne, wskazane jest wykonanie testów alergicznych, dzięki którym możliwe będzie szczegółowe określenie alergenów. Następnie należy unikać kontaktu z czynnikiem uczulającym i wdrożyć leczenie objawowe. Zwykle pacjenci ze stwierdzonym alergicznym zapaleniem gardła stosują leki przeciwhistaminowe. Niekiedy przeprowadzana jest też immunoterapia alergenowa, czyli tzw. odczulanie (to jedyna terapia przyczynowa alergii), które standardowo trwa od 3 do 5 lat. Chcąc przyspieszyć regenerację podrażnionego gardła, możemy też przyjmować tabletki i aerozole o działaniu nawilżającym, przeciwzapalnym.

Jeśli chodzi o sprawdzone, domowe sposoby na katar i ból gardła podstawa to inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych. Kilka kropel olejku goździkowego, miętowego czy eukaliptusowego dodane do gorącej wody udrożni kanały nosowe i sprawi, że szybciej pozbędziemy się kataru. W leczeniu stanów zapalnych gardła rekomendowane są płukanki z ziół, takich jak:

• rumianek (działa kojąco, zapobiega wysychaniu śluzówki),
• szałwia (odkaża, łagodzi podrażnienia i chrypkę, ma właściwości przeciwzapalne),
• jeżówka purpurowa (wspiera pracę układu odpornościowego, działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo),
• tymianek (działa dezynfekująco i wykrztuśnie, zwalcza drobnoustroje chorobotwórcze).

Osoby chore na przeziębienie lub grypę w okresie rekonwalescencji powinny często sięgać po miód, który świetnie nawilża tkanki gardła i działa antyseptycznie. Naszym sprzymierzeńcem w pozbyciu się kataru może być czosnek, chrzan lub cebula (wdychanie intensywnego aromatu tych warzyw udrożni nos).

Z jakimi konsekwencjami zdrowotnymi musimy się leczyć, jeśli zbagatelizujemy katar i ból gardła oraz inne objawy infekcji wirusowych lub alergii? Do możliwych powikłań przeziębienia zaliczamy zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok, ucha środkowego, zapalenie krtani. W przypadku nieleczonej grypy pacjent może doświadczyć zapalenia płuc, zapalenia mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu czy poprzeczne zapalenie rdzenia – to bardzo groźne powikłania pogrypowe, które wymagają pilnej interwencji medycznej i hospitalizacji. Do innych, łagodniejszych powikłań należy zapalenie zatok przynosowych, angina, zapalenie ucha środkowego.

Pamiętajmy, zlekceważenie nawet niewinnych objawów, jak np. katar i ból gardła w dłuższej perspektywie może skutkować poważnym uszczerbkiem na zdrowiu.

lek. Michał Dąbrowski

STADA/PL/394/2021